Küresel Emtia Piyasalarında Düşüş Beklentisi: Petrol Öncü Rolde
Dünya Bankası, Ekim 2024 tarihli Emtia Piyasaları Görünüm Raporu'nda, petrol bolluğunun küresel emtia fiyatlarında önemli bir düşüşü tetiklediğini belirtti. Rapora göre, 2025 yılı itibarıyla gıda ve emtia fiyatlarının beş yılın en düşük seviyesine gerilemesi bekleniyor. Orta Doğu’daki olası çatışmalar gibi etkenlerin bu fiyat düşüşünü sınırlayabileceği ancak petrol arz bolluğunun etkisinin baskın kalacağı ifade ediliyor.
Küresel Fiyatlar Kovid-19 Öncesine Kıyasla Hâlâ Yüksek
Raporda, genel emtia fiyatlarının 2025’te son beş yılın en düşük seviyesine inmesine rağmen, Kovid-19 öncesindeki beş yıla kıyasla hâlâ yüzde 30 daha yüksek kalacağı belirtiliyor. Dünya genelinde petrol arzının talebi aşacağı öngörülürken, özellikle 2025’te günlük 1,2 milyon varillik bir fazlanın oluşması bekleniyor. Bu arz fazlası, yalnızca 2020’deki salgın döneminde ve 1998’de yaşanan petrol fiyat çöküşünde görülen bir bolluğu ifade ediyor.
Gıda ve Enerji Fiyatlarındaki Düşüş Enflasyonla Mücadeleyi Kolaylaştıracak
Raporda, küresel gıda fiyatlarının 2025'te yüzde 4, enerji fiyatlarının ise yüzde 6,2 oranında düşeceği öngörülüyor. Gıda fiyatlarının 2015-2019 dönemindeki seviyelere göre yüzde 25 daha yüksek kalması beklenirken, bu düşüşlerin merkez bankalarının enflasyon kontrol çabalarını destekleyeceği dile getiriliyor. Ancak, jeopolitik gerilimler ve Orta Doğu’daki çatışmaların tırmanması durumunda, bu iyimser tablonun kısa vadede sekteye uğrayabileceği belirtiliyor.
Altın Fiyatlarında Rekor Beklentisi
Güvenli liman olarak görülen altının fiyatı, artan jeopolitik riskler ve yatırımcı talepleri nedeniyle 2024 yılında rekor seviyelere ulaşabilir. Raporda, altının ortalama fiyatının 2023 ortalamasının yüzde 21 üzerine çıkacağı ve son beş yılın ortalamasına göre yüzde 80 daha yüksek seviyelerde kalmasının beklendiği ifade ediliyor. Altın, çatışmaların olduğu dönemlerde güvenli bir yatırım aracı olarak değerlendiriliyor ve bu eğilimin devam edeceği öngörülüyor.
Çin’in Emlak Sektöründeki Zayıflık Metal Piyasalarını Etkileyebilir
Çin’in emlak sektöründeki zayıflığın, metal piyasalarında dalgalanmalara yol açabileceği vurgulanan raporda, endüstriyel metal fiyatlarının 2025 ve 2026 yıllarında istikrarlı bir seyir izlemesinin beklendiği ifade ediliyor. Özellikle enerji dönüşümü kaynaklı taleplerin, Çin’deki zayıflığı dengeleyerek metallerde ani dalgalanmaları sınırlayabileceği öngörülüyor.
Dünya Bankası’nın bu tahminleri, küresel piyasalarda emtia ve gıda fiyatlarının 2025 yılına kadar ciddi bir düşüş yaşayacağına işaret ederken, jeopolitik gelişmelerin bu beklentileri nasıl etkileyeceği merak konusu.
